Pirolo(-di-flour-verdasso)
Pyrola chlorantha
Ericaceae
Nom en français : Pirole à fleurs verdâtres.
Descripcioun :Aquelo pirolo trachis souto li pin, li sapiniero e li faiard de mountagno. Li fueio, basalo, soun quàsi roundo e entiero em'un long pecou, rèston dóu tèms de l'ivèr. Fai gaire de flour, de 2 à 6) verdasso o blancasso, de cop que i'a un pau jauno. L'estile èi torse en S, e au contro de Pyrola rotundifolia, soun "calice" èi mens de dous cop pu long que larg (fotò). Coumpara emé li pirolo di gènre Orthilia e Monenes.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pyrola
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 0,8 à 1,2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pinedo
- Faio
- Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Pyrola chlorantha Swartz, 1810
Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )